Linç 2.0.: Bugünün Katharina Blum’ları kimler?

Nobelli yazar Heinrich Böll’ün yarattığı en güçlü karakterlerden biri o: Hayatı bir gecede alt üst olan genç kadın Katharina Blum.

Katharina Blum’un Çiğnenen Onuru 1974 yılında dört bölüm halinde Der Spiegel’de tefrika edildiğinde çok ses getirdi. Bir haber dergisi, ilk kez bir kurgu eser yayınlıyordu. Hikâye çarpıcı, güncel ve bir bakıma da gerçekti.

Başkahraman Katharina Blum, o geceyi Köln Karnavalı sırasında tanıştığı genç Ludwig Götten ile geçirir. Sabah polisler kapıya dayanır, Ludwig cinayet ve soygun suçlamasıyla aranıyordur. Katharina Ludwig’in kaçmasına yardım eder. 

Bu kısa romansla birlikte Katharina’nın hayatı alt üst olacak, polis, savcı ve medya dört bir yanını saracak, haysiyeti ayaklar altına alınacaktır. İnsan onuruna aykırı sorgu metotları, temelsiz şüpheler, polisle boyalı basının işbirliğiyle yayılan “yalan haberler”… Katharina’nın hayatı dört gün içinde geri dönülmez biçimde değişirken, yakınındakiler de günbegün bu çemberden nasibini alır. 

Basın özgürlüğünün para ve güç için istismarını, günah keçisi yaratmanın kolaylığını, kalabalıkların kurbanı seyretme iştahını, silahlı şiddetle mücadelenin hukuksuzca yürütülmesinin adalette yarattığı boşlukları ve bir kadının onurunu korumak için sürüklendiği trajediyi anlatan, kısacık ama yumruk gibi bir roman. 

Bugünün sorunları, 1970’lerde kamusal söylemi belirleme gücüne sahip olan merkez medya, tek taraflı mesaj akışına dayalı iletişim teknolojisi ve Kızıl Ordu Fraksiyonu’nun yarattığı şiddetten beslenen tehdit algısı değil. Ancak değişmeyen bir şey var: İnsan onuru otoriter rejimlerle kol kola yürüyen tech bro’ların insafına terk edilmiş sosyal medya algoritmalarıyla da ayaklar altına alınabiliyor. 

Romanın yazılmasının üzerinden 51, filmin çevrilmesinin üzerinden 50 sene geçmesine rağmen, Katharina Blum’lar, belki de olmadıkları kadar kalabalıklar. 

Romanın yazılışının 51., filmin ise 50. yılını anmak, romanın günümüzdeki işdüşümlerini yorumlamak, linç kültürünün sivil toplum, siyaset ve insan hakları açısından yarattığı tehditleri ve olası savunma mekanizmalarını tartışabilmek amacıyla 15 Mart 2025 Cumartesi günü Beyoğlu Aynalıgeçit’te bir araya geliyoruz. 

Filmi birlikte izliyor, ardından eseri, eserin ana fikrini ve aradan geçen yarım yüzyıla rağmen güncelliğini neden ve nasıl koruduğunu birlikte tartışıyoruz. 

Katılım için lütfen şu formu doldurun. 

15 Mart 2025, Aynalı Geçit Kültürel Etkinlik Merkezi 
Meşrutiyet Cad. Avrupa Pasajı Kat:2 Galatasaray, 34435 Beyoğlu/İstanbul

Program 

16.00                          Karşılama

16.15                          Açılış: Yonca Verdioğlu, Heinrich Böll Stiftung İstanbul Ofisi Demokrasi Programı Koordinatörü 

16.30 – 18.30             Gösterim

18.30 – 19.30             Söyleşi: Bugünün Katharina Blumları
Moderasyon: Dr. Dawid Bartelt, Heinrich Böll Stiftung İstanbul Ofisi Direktörü 
Rene Böll, Ressam ve grafik sanatçısı, Annemarie ve Heinrich Böll'ün edebi ve sanatsal mirasının yöneticisi
Doç. Dr. Tirşe Erbaysal Filibeli, Bahçeşehir Üniversitesi 
 

19.30 - 20:15              Kokteyl